بررسی اثر دو ایستگاه کار قالیبافی بر خستگی عضلات ناحیه شانه به دو روش عینی و ذهنی

زمینه و هدف: کار طولانی مدت در شرایط استاتیک با پوسچر نامناسب، ریسک فاکتورهای مهم در بروز اختلالات اسکلتی عضلانی قالیبافان به شمار می روند. ایستگاه کاری نامناسب و پوسچر نامطلوب منجر به افزایش بار عضلانی و در نتیجه افزایش فعالیت الکتریکی عضلات و در نهایت بروز خستگی عضلانی می شود. هدف از پژوهش حاضر، اندازه گیری بار عضلانی و خستگی به دو روش الکترومیوگرافی سطحی و مقیاس بورگ۱۰-cr است. روش بررسی: دو ایستگاه کاری رایج قالیبافی (پوسچر فرد در ایستگاه a: چهارزانو نشسته و در ایستگاه b: نشسته بروی صندلی) در آزمایشگاه شبیه سازی شد و ۱۲ نفر زن قالیباف با میانگین سن 5/32سال، به مدت سه ساعت، در دو روزکاری به قالیبافی پرداختند. ثبت سیگنال emg در چهار عضله ی تراپزیوس چپ و راست و دلتوئید چپ وراست، توسط الکترمیوگرافی سطحی و نرخ گذاری ذهنی خستگی ناحیه شانه، توسط مقیاس ۱۰- borg cr انجام گرفت. جهت اندازه گیری فعالیت الکتریکی عضله و بار عضلانی شاخص rms و جهت برآورد خستگی عضلانی شاخص فرکانس میانه از سیگنال خام emg استخراج شد. یافته ها: بررسی نتایج نشان داد که میانگین rms تمامی عضلات در ایستگاه a بیشتر از ایستگاه b است (05/0p<). همچنین در بین عضلات، در هر دو ایستگاه میانگین rms در عضله ی تراپزیوس بیشتر از عضله ی دلتوئید است. در بررسی خستگی عضلانی به روش آنالیز توام طیف و دامنه بروز خستگی در ایستگاه b بیشتر از ایستگاه a مشاهده شد. در نتایج حاصل از گزارش ذهنی خستگی به وسیله مقیاس بورگ تفاوتی در دو ایستگاه کاری وجود نداشت و در هر دو ایستگاه خستگی به یک میزان گزارش شد. نتیجه گیری: با توجه به نتایج به دست آمده می توان نتیجه گیری کرد که هر دو ایستگاه از لحاظ طراحی ارگونومیکی دارای مزایا و معایبی هستند که در نهایت کار طولانی مدت در هر دو ایستگاه کاری منجر به خستگی عضلانی شده و خطر ابتلا به اختلالات اسکلتی عضلانی را افزایش می دهد. به این منظور انجام مطالعات بیشتر در زمینه ی طراحی ایستگاه کاری ارگونومیک برای قالیبافان ضروری است.